Podczas pomiarów ciśnienia zarówno lekarze, jak i pacjenci czasami zwracają uwagę niemalże wyłącznie na wartość ciśnienia skurczowego. Jednak druga składowa ciśnienia tętniczego (rozkurczowe, dolne) także ma znaczenie. Niskie ciśnienie rozkurczowe u osób starszych dostarcza wielu cennych informacji. Jest typowe dla osób młodych i częściej występuje u kobiet. Przyczyną zbyt niskich wartości mogą być źle dobrane leki, ale także choroby serca. Złym czynnikiem prognostycznym jest zbyt niskie dolne ciśnienie po zawale.
Czym właściwie jest ciśnienie rozkurczowe?
Według aktualnych polskich wytycznych za idealne uważa się ciśnienie tętnicze mniejsze niż 120/60 mm Hg. Druga wartość podawana przy pomiarze ciśnienia skurczowego odpowiada za ciśnienie rozkurczowe (ang. diastolic pressure). Jest to ciśnienie panujące w tętnicach w czasie kiedy mięsień sercowy się nie kurczy.
Znaczenie wartości ciśnienia rozkurczowego u starszych osób
Aktualnie zwraca się uwagę na całościową ocenę wyników pomiarów, a dolna wartość jest tak samo istotna jak górna. Krew dociera do większości organów w czasie skurczu serca, natomiast do tętnic wieńcowych zaopatrujących mięsień sercowy krew dopływa właśnie głównie w fazie rozkurczu. Wartość ciśnienia rozkurczowego zależy też w większym stopniu od skurczu naczyń krwionośnych i od wypełnienia łożyska naczyniowego, czyli innymi słowy, objętości krwi w naczyniach. Więcej o zdrowiu osób starszych przeczytasz na blogu: https://www.poznajelly.pl/artykuly.
Tolerancja niskiego ciśnienia rozkurczowego u starszych osób
Za niskie (ale wciąż prawidłowe) uważa się ciśnienie rozkurczowe poniżej 60 mm Hg. Tolerancja niskiego ciśnienia jest bardzo zróżnicowana. Są osoby, które funkcjonują całkowicie normalnie przy ciśnieniu rozkurczowym rzędu 55 mm Hg, a dla innych może okazać się ono zbyt małe. Wszystko zależy od tego, czy ciśnienie spadło nagle, od chorób towarzyszących, wieku i stanu ogólnego danej osoby.
Jak podnieść niskie ciśnienie u starszej osoby?
W przypadku osób starszych należy szczególnie uważać na niskie ciśnienie rozkurczowe, które może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Warto regularnie monitorować ciśnienie krwi, reagować na nagłe spadki, konsultować się z lekarzem w przypadku podejrzeń o niewłaściwe leki lub inne czynniki wpływające na ciśnienie. W leczeniu niskiego ciśnienia u osób starszych kładzie się nacisk zwłaszcza na leczenie niefarmakologiczne, ale zaleca się także:
- zwiększenie aktywności fizycznej,
- zdrowe odżywianie,
- picie wystarczającej ilości wody (przynajmniej 2 litrów dziennie),
- unikanie wysokich temperatur,
- zwiększenie spożycia soli kuchennej (lub chlorku potasu),
- odpowiednia technika wstawania może zminimalizować ryzyko upadków. Najpierw powinno się przyjąć pozycję siedzącą, a następnie dopiero po paru minutach pozycję stojącą z podparciem.
Możliwe przyczyny i konsekwencje niskiego ciśnienia rozkurczowego u osób starszych
Istnieje kilka czynników mogących wywołać niskie dolne ciśnienie. Jedną z możliwych przyczyn są leki. Przede wszystkim leki stosowane w terapii nadciśnienia, takie jak diuretyki i beta-blokery mogą być przyczyną zbyt niskiego ciśnienia skurczowego i rozkurczowego.
Niskie ciśnienie rozkurczowe krwi jest typowe dla osób młodych i częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Wynika to z elastyczności naczyń krwionośnych i jest całkowicie normalne. Jednakże dla osób starszych niskie ciśnienie rozkurczowe może być groźne, zwiększając ryzyko upadków i złamań. Więcej informacji w artykule: prawidłowe ciśnienie i puls u osób starszych.
