Demencja to choroba, która prowadzi do upośledzenia wielu funkcji mózgu. Pojawiają się wówczas kłopoty z takimi kwestiami jak zapamiętywanie nowych informacji czy przywoływanie wspomnień. Demencja dotyka najczęściej osób starszych.
Czym jest demencja?
Demencja, zwana również otępieniem starczym, to schorzenie, które najczęściej pojawia się u osób starszych. Oznacza ona zmniejszenie sprawności umysłowej osoby chorej, bezpośrednio powiązane ze zmianami, jakie zachodzą w strukturach mózgu. Podczas rozwoju demencji starczej dochodzi do pogorszenia funkcji kognitywnych, takich jak orientacja w terenie, pamięć, myślenie, liczenie lub zdolność logicznego wyciągania wniosków (przykładowo, gdy włożymy klucze do lodówki z roztargnienia, zazwyczaj roześmiejemy się z tego, a osoba z demencją – potraktuje swoje zachowanie jako w pełni normalne).
Pod pojęciem demencji starczej kryje się właściwie wiele jednostek chorobowych – m.in. alzheimer, choroba Picka i wiele innych. Każda z nich odpowiada za degeneracje innych fragmentów mózgu i tym samym wpływa negatywnie na pogorszenie odmiennych funkcji.
Przyczyny występowania demencji u seniorów
Demencja starcza jest wywoływana przez szereg czynników, które w największym skrócie można opisać jako zmiany neurologiczne. Wśród najczęściej pojawiających się podłoży występowania demencji wskazać można:
- czynniki genetyczne – specjaliści dostrzegli, że jeśli w rodzinie pojawiały się wcześniej przypadki demencji starczej, ryzyko zachorowania wzrasta znacząco;
- proces starzenia się organizmu – to jeden z czynników, których trudno uniknąć: wraz z biegiem lat dochodzi do nieodwracalnych zmian w organizmie, w tym również do degeneracji neurologicznej struktur mózgu;
- czynniki zewnętrzne – to tak naprawdę jedna z najszerszych kategorii czynników, które mogą wpływać na rozwój demencji. Wśród nich wskazuje się m.in. tempo życia, stosowane używki, ilość stresu, na jaką narażona była dana osoba i wiele innych;
- choroby – wśród chorób znacząco zwiększających ryzyko wystąpienia demencji wskazać można m.in. wodogłowie, padaczkę, krwiaki pourazowe, alkoholizm, choroby tarczycy, niedobory pokarmowe i wiele innych.
Jak widać, na rozwój demencji wpływać może bardzo wiele czynników, a co za tym idzie – tak naprawdę przewidzenie, czy dojdzie do zachorowania, jest bardzo trudne. Dlatego też warto jest dobrze znać objawy demencji u seniorów tak, by móc możliwie, jak najszybciej zareagować na pierwsze niepokojące sygnały pojawiające się u bliskich nam osób starszych.
Demencja – objawy
Najczęściej pojawiające się objawy demencji to:
- zanik pamięci – senior nagle zaczyna zapominać, co robił, co jadł, może mieć trudności z określeniem, czy ktoś żyje, czy zmarł, zaczyna mówić o bliskiej sobie zmarłej osobie jakby wciąż żyła itp.;
- zanik zdolności uczenia się – chodzi nie tylko o naukę języków czy inne, skomplikowane zagadnienia, ale również przyswajanie prostych kwestii, jak obsługa nowych sprzętów domowych;
- kłopoty z orientacją w czasie oraz przestrzeni – bardzo często jednym z pierwszych sygnałów demencji, jakie pojawiają się u osób starszych, jest utrata umiejętności samodzielnego powrotu do domu ze znanych sobie miejsc;
- drażliwość, agresja i lęk – takie stany są najczęściej ściśle powiązane z zanikami pamięci. Osoba starsza zaczyna tracić poczucie bezpieczeństwa i nie może przypomnieć sobie o wielu istotnych kwestiach, podświadomie rozumie, że coś wcześniej było łatwe itd.;
- kłopoty z liczeniem – również proste kalkulacje mogą okazać się problematyczne;
- kłopoty z niekontrolowanym oddawaniem moczu i stolca – ten objaw również ma związek ze zmianami w mózgu. Warto wówczas zastosować wkładki urologiczne, które ograniczą ryzyko występowania infekcji intymnych.
Warto pamiętać, że demencja starcza przebiega różnie u różnych osób. Podczas gdy jeden senior może przez długi czas „jedynie” zapominać o drobiazgach, inny – w krótkim czasie zaczyna tracić kontakt z rzeczywistością.
Leczenie demencji u seniorów
Sposób leczenia objawów demencji starczej uzależniony jest przede wszystkim od tego, z jakim dokładnie schorzeniem mamy do czynienia. Warto jednak pamiętać, że jest to schorzenie nieuleczalne, a my możemy jedynie spowolnić postępujące procesy i wydłużyć czas sprawności umysłowej seniora.
Objawy demencji starczej są dość łatwe do rozpoznania. Warto zwrócić uwagę na pierwsze niepokojące sygnały w zachowaniu bliskich nam osób starszych, ponieważ odpowiednio wdrożone leczenie nie zatrzyma co prawda procesów chorobowych, jednak może je znacząco spowolnić.
